در موضوع استفاده از منابع انرژی پاک، انرژی هسته‌ای به‌عنوان یکی از بهترین گزینه‌ها برای کاهش وابستگی ما به سوخت‌های فسیلی برای تولید برق مورد نیازمان، توسعه و ترویج داده می‌شود. اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که استفاده کامل از انرژی‌های تجدید‌پذیر مانند باد و خورشید می‌تواند رویکرد بهتری برای کاهش جدی مقدار دی‌اکسید کربن در جو باشد.

براساس تحلیل ۱۲۳ کشور در طول ربع قرن ، استفاده از انرژی هسته‌ای منجر به کاهش قابل ‌توجه‌ای در میزان انتشار کربن نشده است؛ درحالی‌که در مورد منابع تجدیدپذیر این موضوع صادق نیست. حتی در برخی از کشورهای در حال توسعه ، برنامه‌های هسته‌ای درواقع انتشار کربن را بالاتر برده است.

این مطالعه نشان می‌دهد در مواردی که استفاده هم‌زمان از انرژی هسته‌ای و انرژی‌های تجدیدپذیر اجرایی شده  استو به‌ این دلیل که هر کدام برای تولید انرژی به زیر‌ساخت‌های خاصی نیاز دارند، مشکلاتی به ‌همراه داشته است.

با توجه‌ به اینکه انرژی هسته‌ای کاملا عاری از انتشار کربن نیست، می‌تواند کشورها را در مسیری قرار دهد که در آن، انتشار کربن بیشتر از حالتی است که از منابع تجدیدپذیر استفاده می‌شود.

بااین‌حال نباید برای قضاوت در مورد انرژی هسته‌ای شتابزده عمل کرد. این مطالعه به‌طور خاص داده‌های مربوط به سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۴ را مورد بررسی قرار داده است و از نوآوری‌های اخیر در زمینه هسته‌ای و انرژی‌های تجدیدپذیر صرف ‌نظر شده است. 

بنجامین سوواکول، پروفسور سیاست‌ انرژی در دانشگاه Sussex بریتانیا، می‌گوید:

شواهد به وضوح نشان می‌دهد که انرژی هسته‌ای در بین دو استراتژی اصلی برای کاهش انتشار کربن، از کارآیی کمتری برخوردار است. درکنار این موضوع، عدم تمایل آن به همزیستی با جایگزین‌های تجدیدپذیرش، منجر به شک درباره هوشمندانه بودن رویکرد اولویت قرار دادن سرمایه‌گذاری در انرژی هسته‌ای نسبت به انرژی‌های تجدیدپذیر شده است.

کشورهایی که قصد سرمایه‌گذاری گسترده در انرژی هسته‌ای نوین دارند، درواقع در حال از دست دادن فرصت کسب منافع زیست‌محیطی چشمگیرتری هستند. منافعی که ازطریق سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر حاصل می‌شوند.

محققان عقیده دارند مقررات سختگیرانه‌تر و زمان‌بر بودن توسعه انرژی هسته‌ای، باعث شده است فضای کمتری برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر وجود داشته باشد. همچنین باید در نظر داشت که انرژی هسته‌ای و انواع تجدیدپذیر آن، تنها دو ابزار در میان گزینه‌های متعدد برای پیشبرد سیاست دولت‌ها در راستای کاهش انتشار کربن هستند.

باید اضافه کرد که با توجه بازه زمانی مذکور، احتمالا بسیاری از نیروگاه‌های اتمی مورد مطالعه در این تحقیقات به اواخر عمر خود رسیده‌اند. این موضوع به ‌معنی افزایش هزینه‌‌ی نگه‌داری آن‌ها است.

فارغ از مسائل سیاست‌های هسته‌ای، این مطالعه به‌روشنی بیان می‌کند که هرچه سرما‌یه‌گذاری در انرژی‌های تجدید‌پذیر بیشتر باشد، کاهش میزان انتشار کربن چشمگیرتر خواهد بود.

اندرو استرلینگ، پژوهشگر حوزه سیاست تکنولوژی، در این باره می‌گوید:

نتایج این مطالعه نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری در انرژی هسته‌ای بر اساس سیاست «پیشرفت در همه‌ی زمینه‌ها»‬، سیاستی غیر منطقی است.

یافته‌های ما نشان می‌دهد که نه‌تنها سرمایه‌گذاری‌های هسته‌ای تأثیر کمتری در کاهش انتشار کربن دارند، بلکه تنش میان این دو رویکرد می‌تواند منجر به از بین رفتن اثرگذاری سیاست جلوگیری از آلودگی اقلیمی شود.

این موضوع از آنچه فکر می‌کنید، بحث برانگیزتر است.

دانشمندان زیادی (همچنین بیل گیتس) اعتقاد دارند انرژی هسته‌ای، علاوه بر داشتن بازده تبدیل انرژی بالاتر نسبت به انرژی‌های تجدیدپذیر، تنها گزینه ما برای جایگزینی سوخت‌های فسیلی است.

مطالعه‌ای دیگر که در سال ۲۰۱۸ منتشر شد، بیان می‌کند که اگر بخواهیم دمای کره زمین را به مقدار مورد نیاز کاهش دهیم، حداقل تا زمانی‌که انرژی‌های بادی و خورشیدی در مقیاس گسترده توسعه یابند، انرژی هسته‌ای باید نقش اساسی داشته باشد.

تلاش‌ها برای کاهش زمان‌بر بودن پروژه‌های هسته‌ای و کوچک کردن مقیاس آن درکنار قابلیت تعامل بهتر با انرژی‌های تجدیدپذیر ادامه دارد. این تلاش‌ها کمک می‌کند مسائل مطرح‌شده در این تحقیق بهبود یابند. در این میان، محققان این مطالعه نیاز به دسترسی به گزارش‌هایی با جزئیات بیشتر از صنایع هسته‌ای برای درک بهتر مزایای انرژی هسته‌ای دارند.

پاتریک اشمید، از مدرسه بین‌المللی ISM آلمان، می‌گوید:

به لطف این نوع تجزیه و تحلیل داده‌ها، روند نتایج در بازه‌های زمانی مختلف و مجموعه کشور‌های مختلف روشن و مشابه بوده است. در برخی کشور‌های پهناور، رابطه‌ی بین برق تجدیدپذیر و کاهش انتشار دی‌اکسید کربن ۷ مرتبه بزرگتر از این رابطه برای انرژی هسته‌ای است.

این پژوهش در مجله Nature Energy به چاپ رسیده است.